سایت پزشکی دکتر امیرچوپانی

بنام خداوند دانا و توانا :

اینک ترجمه قسمتی از کتاب بیماری های عفونی کودکان چاپ آمریکا. 

تقدیم به روان پاک همسر فداکارم. 

کودکان بدلایل چندی استعداد ویژه ای به عفونت و یا افزایش شدت آن دارند . 

1. در معرض بیماری قرار گرفتن برای اولین بار. 

تماس با یک عامل عفونی برای نخستین بار (بعنوان مثال ،ویروس آنفلوآنزا و یا پاراآنفلوآنزا) اغلب باعث تولید تب و بیماری نسبتا شدید مینماید . تماس مجدد چنانکه در یک کودک بزرگتر و یا بالغ اتفاق افتد احتمالا بیماری خفیف ایجاد خواهد کرد . این کار چنانکه در بخش سرماخوردگی معمولی شرح داده خواهد شد بیشتر بخاطر تعدیل آن توسط آنتی بادیهای تولید شده از عفونت اولیه که مقدمتا  IgG میباشد و آنتی بادیهای موجود در در ترشحات ریوی که بیشتر  IgA هستند صورت میگیرد . در کودکان جوان همچنین احتمال کمی وجود دارد که آنتی بادیهایی از عفونت اولیه موجود باشد که با یک اورگانیسم دیگر با رابطه آنتی ژنیک اثر متقاطع نشان دهند . 

2 گذرگاه های باریک  : مسیر های تنگ و باریک کودکان ( نایچه ها ، حنجره و لوله استاش ) بآسانی توسط خیز و ترشحات مسدود میشوند . 

3.  سلولهای جوان :  شواهد آزمایشگاهی زیادی وجود دارد که نشان میدهد میزان رشد سریع سلولها مثل سلولهای نسج جنینی ،آنهارا بیشتر از سلولهای بالغ در مقابل عفونت با عوامل ویروسی متعدد آماده میسازد  بعنوان مثال ( ویروس های کوکساکی B ) نوزاد موش را آلوده میکنند ولی موشهای بالغ را مبتلاء نمی کنند ) . امکان دارد که استعداد بخصوص نوزاد انسان به بعضی ویروس ها مثل ویروس های کوکساکی B و هرپس سمپلکس با این میزان رشد سریع سلولهای طفل بستگی داشته باشد . 

کاهش تولید انترفرون ممکنست در کشت سلولهای جوان و حیوانات تازه تولد یافته مشاهده شود ولی ارتباط بین این واقعیت و افزایش شدت عفونت ویروسی در حیوانات نوزاد ثابت نشده است  .

4 : نارسایی دفاع ایمنی . تا زمانیکه جنین در معرض عفونت مادری قرار نگرفته باشد معمولا آنتی بادیهای  IgM توسط آن ساخته نمیشود . یک نوزاد میتواند IgM را در واکنش به یک عفونت تولید نماید ولی هیچگونه آنتی بادی از نوع IgA که از راه جفت و از راه خون مادری انتقال یافته باشد ندارد . اهمیت ایمونوگلوبولین های سرمی نظیر  IgM در محافظت نوزاد از عفونت بدرستی محقق نشده است ولی چنین عواملی احتمالا در فراهم آوردن اپسونین ها برای کمک به عمل فاگوسیتوز و سایر آنتی بادیهای فعال بر علیه میکربهای روده ای نظیر اشریشیا کولی موثر خواهد بود . سایر عوامل ایمونولوژیک نارس در دوره نوزادی شامل کاهش فعالیت کمپلمان ،کاهش شیمیوتاکسی نوترو فیل ها و کم اثری مصونیت سلولی میباشد. ادمه دارد .

سندروم سرماخوردگی معمولی : Common cold syndrome : 

در بالغین سندروم سرماخوردگی معمولی عبارت از بیماری خود محدود شونده است که با آبریزش از بینی ،گرفتگی بینی ،گاهی خارش گلو،عطسه،لرز، سوزش چشمها و مخاط بینی و درد خفیف عضلانی مشخص میشود . ممکنست سرفه وجود داشته باشد ولی معمولا شدید نیست . تب بالا یعنی درجه حرارت 102 درجه فارنهایت( 38/9) درجه سانتیگراد مخصوصا در کودکان بزرگتر غیر شایع است. 

علل احتمالی. 

رینوویروس ها  Rhinoviruses 

شایعترین علت سندروم سرماخوردگی معمولی در بالغین و در نوجوانان عفونت با یکی از صد نوع بیشتر رینوویروسها میباشد . امکان عفونت مجدد با همان نوع ویروس وجود دارد . بر عکس تعداد بیشتری از سایر ویروسهای انسانی ،رینوویروس ها در 33 درجه سانتیگراد یعنی همان درجه حرارت مخاط بینی بخوبی رشد میکنند . تلقیح افراد داوطلب مستعد با یک رینوویروس ،منجر بیک بیماری میشود که یک روز بعد از تلقیح شروع گشته و تقریبا 7روز طول میکشد و تا 1 تا 2 هفته بعد نیز میتوان ویروس را در حلق و بینی مشاهده کرد . بیشتر از 90 در صد داوطلبین بالغ دارای ترشح و گرفتگی بینی و تورم مخاط بینی شده و تقریبا 50 در صد سرفه و عطسه داشتند . 

کوروناویروس ها. Coronaviruses 

این ویروس ها علت دیگر سندروم سرماخوردگی بوده و کشف آنها در آزمایشگاه مشکل میباشد . تخمین زده میشود تقریبا. 10 در صد عفونت های تنفسی فوقانی را سبب میگردند . سرماخوردگی های کوروناویروس در کودکان خردسال خیلی شایع بوده و در طول عمر تدریجا از وقوع آنها کاسته میگردد. عفونت مجدد ممکنست روی دهد . . غالبا خس خس سینه وجود دارد. 

ویروس های دیگر : سرماخوردگی های تابستانی اغلب عفونت های خفیفی هستند که در اثر آنتروویروس ها ایجاد شده و اسهال تولید نمی کنند ولی باعث تب ،رینیت ملایم و سرفه میگردند . 

مایکوپلاسما . عفونت مایکوپلاسما پنومونیه باعث رینیت خفیف و سرفه میشود . 

ویروس های دیگر شامل ویروس سنسی شیال تنفسی ،ویروس پاراآنفلوآنزا ،آدنوویروسها ، آنتروویروسها و غیره. 

درمان : Treatment 

در مطالعاتی چندی که بعمل آمده نشان داده شده است که آنتی بیوتیکها در تخفیف علایم سرما خوردگی معمولی تاثیر مهمی نداشتند . 

داروهای ضد سرفه . سرفه بخودی خود ،مجوزی برای تجویز داروهای ضد سرفه بشمار نمیرود . در سرماخوردگی های معمولی احتیاجی به داروهای ضد سرفه نیست . ولی در مواردی بخصوص که سرفه شدیدا مزاحم خواب بیمار شده و باعث استفراغ میگردد ممکنست سودمند باشند . دکسترومتورفان تقریبا باندازه کدءین بر روی سرفه اثر تسکینی دارد . 

داروه های ضد احتقان . قطره های بینی . اسپری ها و ضد احتقان های خوراکی ممکنست موقتا گرفتگی بینی را برطرف سازند ولی مصرف زیاد قطره بینی میتواند باعث تولید حساسیت و انبساط عروقی انعکاسی گردد. رینیت دارویی. 

یک بررسی در باره سرماخوردگی کودکان نشان میدهد که داروهای ضد حساسیت و ضد احتقان هیچگونه مزیتی بر یک دارونما نداشتند . 

داروهای خلط آور . داروهای نظیر گایافنزین به منظور کاهش چسبندگی خلط بکار میروند . در سرماخوردگی های معمولی به تجویز آنها نیازی نیست . 

آنتی هیستامین ها : هیستامین میتواند در محل های گیرنده بوسیله آنتی هیستامین ها مسدود گردد .در بعضی بیماران مبتلاءبه سرماخوردگی آنتی هیستامین با قطع ترشحات بینی میتوانند تا اندازه ای از ناراحتی بیمار بکاهند ولی مصرف روزمره آنها غیرضروری بوده و ممکنست مضراتی چون حالت تخدیر  ، کاهش قدرت انقباضی مثانه و واکنشهای زیانبار داشته باشند . در مواردی که سرفه برای دفع خلط لازم باشد آنتی هیستامین ها با خشک کردن ترشحات تنفسی اثرات نامطلوب بجای خواهند گذاشت. 

ویتامین ث . خاصیت ویتامین ث جهت بهبودی سرماخوردگی به ثبوت نرسیده است . این ویتامین باعث اسیدی شدن ادرار گشته و دفع اسید اگزالیک را که محصول متابولیکی اسید اسکوربیک است افزایش میدهد و این اثرات در افراد مستعد میتواند خطر سنگهای کلیه را زیادتر کند . شاید مهمترین زیان آن این باشد که تجویز این ویتامین مردم را در مصرف زیاده از حد سایر ویتامین های محلول در آب که بعضی از آنها فوق العاده سمی هستند تشویق نماید . 

در سال 2008 سازمان بهداشت جهانی طی اطلاعیه ای اعلام کرد که مصرف داروهای موجود در پیشخوان داروخانه ها و در دسترس عموم باید در کودکان زیر 4سال ممنوع گردد . مصرف داروهای ضد میکربی در سرماخوردگی های معمولی توصیه نمیشود بری اینکه داروهای آنتی باکتریال نه فقط در بیماری های ویروسی بی اثرند بلکه باعث بروز میکرب های مقاوم شده و در مواقع عفونت های میکربی درمان رابا مشکل مواجه میسازند . افزایش مقاومت میکربی در مقابل داروهای میکربی نگرانی بزرگی در حیطه بهداشتی بوجود آورده است . 

بروز میکرب های گرم منفی مقاوم مثل پسودومونا کلبسیلا